VWK en zusters Sint-Catharinadal slaan handen ineen

De communiteit van de zusters van Sint-Catharinadal heeft een lange historie en een rijke traditie.
Het slotje De Blauwe Camer dat rond 1400 is gebouwd, wordt sinds 1647 door de Norbertinessen bewoond.

Op vele cruciale momenten was het voortbestaan van de zustergemeenschap in gevaar, maar juist op die momenten wisten de zusters met veerkracht, vindingrijkheid en vol geloof en vertrouwen, nieuwe wegen in te slaan om hun eeuwenoude ideaal authentiek te bewaren. Ook in deze moderne tijd wordt gezocht naar wegen om de toekomst van de kloostergemeenschap veilig te stellen. Zo richten zij tijdens Napoleon een schooltje op voor meisjes ter voorkoming van sluiting van het klooster. Napoleon dulde geen besloten gemeenschappen en zo was onderwijs een maatschappelijk nut en dus hij tevreden.

Het waren zeven jonge vrouwen in Vroenhout bij Wouw -zusjes van elkaar- die in 1271 de basis gevormd hebben van de nu nog bestaande Norbertinessenpriorij Sint-Catharinadal te Oosterhout. Zij wilden samen een eigen levenswijze opbouwen in de geest van de Norbertijner Orde, waarin ook vrouwenkloosters waren. De zusters moesten reeds in het jaar 1288 de nadelige gevolgen van de z.g. Sint-Aagtensvloed ervaren, en wel zo dat ze in 1295 hebben besloten om naar Breda te verhuizen. Tegenslagen bleven er komen, o.a. de ziekte de pest, waaraan 8 zusters overleden zijn in het jaar 1479. De grote brand in Breda van 23 juli 1534 veroorzaakte een grote schade aan de kloostergebouwen. Maar ook de financiële middelen werden minder, waarom de zusters besloten een school en pensionaat op te richten, die bleven bestaan tot hun vertrek uit Breda naar Oosterhout in 1647.

VWK gaat mee helpen met het opzetten van de wijngaard
Voor het voortbestaan van het klooster werd reeds in 2008 en 2009 volop nagedacht hoe dit het beste geborgd kon worden. In de jaren daarna werden concrete plannen uitgewerkt waarvan de wijngaard (aanleg 2014) en een wijn(productie)huis een onderdeel zijn. Het wijn(productie)huis wordt gerealiseerd in de voormalige koeienstal en zal naar verwachting in juni 2017 gereed zijn. In het wijnhuis kan men zien hoe de wijn wordt gemaakt en bewaard, maar ook kan men proeven.
Boven in het wijnhuis is inmiddels een vergaderruimte waar presentaties gegeven kunnen worden en beneden kan men genieten van een uitstekende lunch of diner.
Medio maart van 2016 werd de Vereniging voor Weerkunde en Klimatologie (VWK) benaderd om mee te helpen aan de ontwikkeling van de wijngaard. De VWK heeft in André Ibelings een zeer enthousiaste kartrekker en wordt daarbij intensief ondersteund door Theo Leijen.

Vanuit Sint-Catharinadal zijn alle zusters zeer betrokken bij het project en zij volgen dagelijks de ontwikkelingen.
Zuster Maria Magdalena is de priorin van het klooster en zij heeft samen met zuster Mechtild de dagelijkse leiding in het klooster.
Bij alle activiteiten rond en in het klooster zijn inmiddels meer dan 70 vrijwilligers betrokken.
De, op het terrein van het klooster aangelegde wijngaard is niet zomaar een gaardje. De wijngaard (het deel met de wijnstokken) is bruto 8 hectare groot, maar de paden niet mee gerekend gaat het nog om netto 7,2 hectare.
Er staan op deze oppervlakte liefst 35.500 wijnstokken, goed voor ruim 45.000 kg druiven. Dit zal goed zijn voor ongeveer 40.000 liter wijn. In gebottelde toestand levert deze wijn een aantal van ongeveer 50.000 flessen op verdeelt over twee rode en vier witte wijnsoorten. In 2017 wil men naar verwachting de eerste proef oogst binnen halen en in 2018 moet de grote oogst beginnen.
Door de zeer mooie zomer van 2018 was de opbrengst meer dan men had verwacht en is het aantal van 49.000 flessen gehaald.

Weerstations VWK
Omstreeks begin oktober 2016 zijn de twee Davis Automatische WeerStations (AWS) operationeel op het in totaal 10 hectare grote grondperceel van het klooster. Een station wordt geplaatst in de ommuurde wijngaard (de Clos) en een station komt in een van de vijf min of meer open percelen. In eerste instantie werd gedacht om de stations in de paden te zetten, maar bij nader inzien is een plaats tussen de wijnranken beter. Dan worden luchtvochtigheid en temperatuur beter benaderd zoals die bij de wijnranken optreden. Want zelfs binnen de wijngaard zijn er kleine microklimaatjes. In de paden bijvoorbeeld heeft de wind meer vrij spel en dat beïnvloedt de temperatuur in sterke mate.
Het meten en weten van temperatuur, vochtigheid (RH en bladvocht), neerslag en wind is van belang om de groei van de wijnranken in goede banen te leiden.
Denk bijvoorbeeld aan het optreden van schimmels en rupsen. De wijnverbouwers willen graag vooraf kunnen gaan voorspellen of er wel geen of kans is op het optreden van bijvoorbeeld (valse)meeldauw. De weerstations gaan hierin een belangrijke rol spelen. De weerstations zullen geheel automatisch uitgelezen worden en via de MeteoBridge Pro+ gekoppeld worden aan het Sylphide project.

Daarnaast worden de gegevens gebruikt voor speciale software t.b.v. het voorspellen van o.a. (valse)meeldauw en rupsenplagen. Er komt een soort van dashboard in het wijnhuis ter plaatse, zodat iedereen die daar komt de weersgegevens actueel en historisch, kan aflezen. De meetgegevens zullen ook op de VWK website getoond gaan worden, zodanig dat ieder VWK-lid mee kan kijken, denken en analyseren. Goede analyses zijn op termijn nuttig voor het in goede banen leiden van de groei en bloei van de wijnranken. Het is ook gewenst in het kader van de klimatologie dat er VWK leden zijn die lange termijn klimatologie ter plaatse gaan begrijpen.
Voor klimatologische analyses hebben we internet om zo gegevens te kunnen bestuderen.

Naast de twee AWS-en op het 10 hectare grote terrein wordt gebruik gemaakt van het KNMI neerslagstation bij de buren, de KNMI stations Gilze-Rijen en Woensdrecht om grip te krijgen op de klimatologische omstandigheden. Tevens is de wens dat enkele leden van de Vereniging voor Weerkunde en Klimatologie uit de nabije omgeving van Oosterhout voor het (twee à drie) maandelijkse beheer en onderhoud van de twee AWS weerstations gaan zorgen.
Mocht je zich hiervoor geroepen voelen, dan kan je per e-mail contact opnemen met André Ibelings.


3d visualisering van de gerealiseerde plannen



Wijnbouw op op het terrein van het klooster Sint-Catharinadal


Auteur: Nico Koevoets (VWK)

VWKweb-1889