Winterbulletin

Het winterbulletin is op deze pagina te lezen. Op onregelmatige momenten verschijnt een bulletin. Bij naderend schaatsweer en tijdens een schaatsperiode vaker.
Neem ook een kijkje bij historie. Een fraai overzicht van diverse koude winters. (Het Dagboek 85 wordt dit seizoen voltooid)

Zie ook de winterverwachting.

Zie ook het laatste weernieuws en sneeuwhoogte voor de Alpen: sneeuwhoogte

Winterbulletin no 24 (4-3-2018) door Cees van Zwieten
Beter laat dan nooit

Het is vrijwel zeker dat dit het laatste winterbulletin is van dit seizoen, nu deze winter zijn kunstwerk heeft afgeleverd en voltooid. Vandaag is vooral in het noorden van het land nog enige tijd geschaatst. De dooi viel in de loop van de dag het hele land binnen waarbij Terschelling en Vlieland  de prijs kregen voor de hardnekkigste winter: rond het middaguur kwam de temperatuur daar boven 0. Op dat moment was het kwik in Rotterdam gestegen tot ruim 6 graden en in Maastricht tot bijna 12 graden. Om 14 uur zat ik in de zon bij ongeveer 10 C; wat een snelle overgang van winter naar lente! Want vrijdagochtend stond ik nog bij -6 in de krachtige oostenwind bij het ijs.

Het is niet zo uitzonderlijk dat maart nog wat winterweer vertoont. Vijf jaar geleden nog was maart bijzonder koud en in 2008 viel er op de paasdagen (23 en 24 maart) hier en daar een pak sneeuw. In 2005 pakte de winter ook nog heel laat triomfantelijk uit; de vorst viel vanuit het noordoosten op 27 februari het land binnen, toen met een krachtige stroming zeer koude lucht over Scandinavië en Finland naar west Europa kwam. De wind viel daarna snel weg, wat tot gevolg had dat het in de ochtend van 28 februari matig en plaatselijk streng vroor. Twente -12,2 was de topper. Ook ontstond een complex lagedrukgebied in onze omgeving dat de oorzaak was van zeer zware sneeuwval in het noorden van het land, tot plaatselijk meer dan 30 cm. In het zuiden viel op 2 maart ook een pak sneeuw, maar daar waren de gemeten hoeveelheden niet zo uitzonderlijk. Toen op 3 maart drogere lucht uit het noordoosten binnen kwam klaarde het op en de temperatuur ging extreem omlaag. Vrijwel overal werden recordwaarden gemeten met in Marknesse de spectaculaire waarde van -20,7. Marknesse ligt in het gebied waar de overvloedige sneeuw viel en die dikke laag verse sneeuw maakte de uitzonderlijk snelle uitstraling mogelijk; om 15 uur gaf de thermometer -1,5 aan, vervolgens om 18 uur -5,8 en om middernacht al -18,6.

Iets verder terug vinden we in maart 1987 vooral in het noorden van het land een vorstperiode die begon met zware ijzel en sneeuw op 1 en 2 maart. Er volgde een extreem koude week met in Eelde drie maal strenge vorst en een serie van 6 ijsdagen. In Eelde werd in maart een koudegetal van 54,1 opgebouwd. De vorst bleef tot 15 maart, toen met westenwind de koude lucht uit het hele land verdreven werd. Die winter had dat jaar al eerder voor extreme kou gezorgd in het midden van januari; op herhaling was er een korte vorstperiode rond 1 februari en in de derde fase kwam een uitzonderlijk koude eerste helft van maart, uniek voor de recente historie.

Wat heeft deze winter ons nu opgeleverd? Naast veel sneeuw op 10 en 11 december natuurlijk die vorstperiode van 9 dagen, van 23 -2 t/m 3-3, die heftig was door de zware transportkou, die gepaard ging met veel ijsvorming in de Waddenzee en sneeuwval met stuifsneeuw op de Waddeneilanden. Het koudegetal van deze vorstperiode staat op 26,7. De hele winter heeft een koudegetal van 31,5. Daarmee staat dit jaar op de 35-ste plaats van onderen af; dat wil zeggen dat er 34 winters zachter waren sinds 1901. Kijken we naar de laatste 30 jaar, dan zien we 2018 in het midden staan: 15 winters waren kouder en 14 zachter. Een andere manier is om naar de gemiddelde temperatuur over de drie wintermaanden te kijken, wat ons voor 2018 het predikaat (iets) te zacht oplevert. De drie wintermaanden gaven een gemiddelde temperatuur van 3,8 tegen de normale waarde van 3,4. Daarmee is dan de kou van 1 t/m 3 maart gemist in de statistiek; en die dagen gaven een gemiddelde van -3,4. Het was weer eens een winter van “beter laat dan nooit”, want van alle koudepunten werd slechts 0,5 voor 1 februari bijeen gesprokkeld. Op 6 en 7 februari kwam er 4,8 bij en de rest kennen we.

Winterbulletin no 23 (2-3-2018) door Cees van Zwieten

Mooi besluit

Vandaag was het voor het hele land de mooiste schaatsdag. Op veel plaatsen was er dan toch op beperkte schaal ijs aanwezig, voldoende om een stukje weg te kunnen rijden. De winter gaf vandaag nog geen krimp met in de ochtend weer lage temperaturen. Benoorden de lijn Goes-Sittard werd matige vorst gemeten; zo gaf Rotterdam -6,6 als minimum en Twente -9,4. En dat nog steeds bij die krachtige oostenwind. Op veel plaatsen was het opnieuw een ijsdag. De Bilt heeft er nu drie op een rij. Dat lijkt niet veel, maar sinds 2013 hebben we geen serie ijsdagen meer gehad. En dan nu voor een deel in maart. De vorstperiode is vandaag weer met een dag verlengd en in De Bilt heeft deze periode een koudegetal van 21,3 gekregen tot afgelopen nacht om 0 uur. Vandaag zullen er een kleine 4 punten bij gekomen zijn.

De winter geeft zich nog niet direct gewonnen nu een front vanuit het zuiden het land intrekt. Het brengt een beetje sneeuw in het zuiden en midden van het land, mogelijk een paar centimeter. Daarbij blijft het in het noorden van het land droog en dalen de temperaturen weer naar -7 of -8. In het zuiden blijft de vorst licht. Het noorden van het land blijft ook morgen in het restant van de droge, siberische lucht zitten met maxima rond het vriespunt; in het zuiden wordt de lucht vochtiger en daar gaat de temperatuur het meest omhoog, tot ongeveer +6. Later op de dag volgt daar opnieuw neerslag in de vorm van regen of natte sneeuw. Zondag komt geleidelijk het hele land in minder koude lucht terecht. De wind draait naar zuidoost en daarmee worden in de loop van de dag ook uit het noorden de laatste resten van de droge en koude lucht verdreven.

Voor het schaatsen betekent dat voor het zuiden dat het niet meer gaat. Er zal morgen wat sneeuw liggen en de temperatuur gaat al in de ochtend boven 0 komen en de dooi van de middag met +6 doet de rest. In het midden van het land zal het in de ochtend nog gaan, mits er niet te veel sneeuw valt. Als er eenmaal sneeuw op het ijs ligt lijkt me de situatie al bedenkelijk, omdat de geschiedenis van het ijs niet meer te zien is. In het noorden zal er weinig of geen sneeuw liggen en de temperatuur komt in de middag pas boven 0, waarschijnlijk niet meer dan +2 in Overijssel en omstreeks 0 in het uiterste noordoosten. Dat betekent daar: nog een schaatsdag. Zondag zou een vroege vogel in het noordoosten nog even kunnen schaatsen maar verder is het over en sluiten want de dooi maakt het ijs nat en zwakker. Zo komt er een eind aan een bijzondere vorstperiode; de winter heeft ons met die vorstperiode een mooi besluit geleverd met een paar schaatsdagen tot in maart toe. Wie had dat begin februari gedacht?

Winterbulletin no 22 (1-3-2018) door Cees van Zwieten

Schaatsen in maart

Inderdaad, dat is wat op diverse plaatsen mogelijk was en wat ik ook gedaan heb vandaag: een stukje Graafstroom in de Alblasserwaard. In dat gebied was ook te zien dat niet overal ijs lag. Kleine en grote windwakken maakten daar een flink stuk doorschaatsen moeilijk, zo niet onmogelijk. Morgen zal daar niet veel aan veranderd zijn. Op veel plaatsen in het land werd zo goed en kwaad als mogelijk was, geschaatst. Waar zondag of maandag al ijs lag is het tot een redelijke dikte gekomen en daar komt in de komende 12 uur nog iets bij. De lichte tot matige vorst met veel wind doet zijn werk, ook in het in stand houden van de windwakken.

Morgen zal opnieuw een goede schaatsdag worden met temperaturen in de middag van +2 in het zuiden tot -2 in het noorden van het land. Daarbij neemt de oostenwind in kracht af naar matig in het binnenland. Later komt een sneeuwgebied vanuit het zuiden ons land binnen. Die sneeuw zal in de loop van de middag in het uiterste zuiden beginnen en in de loop van de avond en nacht verder naar het noorden trekken. Daarbij verliest het neerslaggebied zijn activiteit zodat de sneeuw hoofdzakelijk beperkt blijft tot het zuiden en midden van het land. Een sneeuwdek van enkele centimeters wordt verwacht in het zuiden van het land. Zaterdag komt geleidelijk iets minder koude lucht het land in waarbij in het uiterste zuiden van het land de temperatuur tot ongeveer +6 of +7 kan oplopen. In het uiterste noorden blijft de temperatuur in de middag rond het vriespunt steken. Een beetje sneeuw, ijzel of regen is mogelijk.

Het lijkt er dus op dat vrijdag de laatste schaatsdag wordt. Zaterdag misschien nog in het noorden van het land. De dagen daarna zal de temperatuur overdag ruim boven 0 komen, met het nodige verschil tussen noord en zuid. In de nacht en ochtend is nog lichte vorst mogelijk, maar dat heeft geen betekenis meer voor het ijs; dat wordt snel onbetrouwbaar. Intussen is in De Bilt het koudegetal in een aaneengesloten reeks opgelopen tot 16,6 waarmee een vorstperiode een feit is. De eerste sinds 2013. De hele meteorologische winter geldt als iets te zacht met een gemiddelde temperatuur van 3,8 tegen 3,4 normaal over de drie wintermaanden. Ook het koudegetal, dat tot omstreeks 25 zal oplopen scoort vrij laag, evenals het aantal vorstdagen. Met 36 vorstdagen zijn we nog ver verwijderd van de 60 die De Bilt er normaal krijgt van 1 november t/m 31 maart. Ook het aantal ijsdagen zal het normale aantal van 6 niet halen. Na vandaag staan we in De Bilt op 2 en de derde zal morgen vermoedelijk niet gaan lukken.

Winterbulletin no 21 (28-2-2018) door Cees van Zwieten

Historisch

De Winter van 18 schrijft historie op de drempel van de lentemaand. De tweede golf Siberische poollucht zorgde vandaag voor extreem koud weer. Extreem voor de tijd van het jaar, want nooit was het in De Bilt overdag zo koud op 28 februari (sinds1901). Het maximum was -4,6 bij een matige tot vrij krachtige oostenwind. Die oostenwind maakte het in het hele land snijdend koud; een toestand die ik me slechts van heel lang geleden herinner. Ik moet terug naar 1996/97 om een dag te vinden met een vergelijkbare of koudere toestand. Nu we het toch over extremen aan de rand van de winter hebben: 21 november 1993 kon er ook wat van met 3 tot 4 graden vorst als maximum bij een matige oostenwind.

Al met al een historische situatie waarbij de Waddeneilanden te maken kregen met stuifsneeuw, harde wind bij -6 tot -7. Vandaag kreeg ik beelden van Ameland te zien die aan 1979 deden denken. In het hele land waren de maximumtemperaturen extreem laag: ongeveer -6 in het oosten en noordoosten, rond -5 in het midden en -2 tot -4 in het zuiden. De verwachtingen waren op dit punt iets te voorzichtig. Opvallend was vandaag de kou op 1,5 km hoogte (in het 850hPa-vla). Die bereikte waarden -18 in het zuidwesten tot -20 in het noordoosten. Zo extreem laag  hebben we dat lang niet gehad. Ook eind februari 2005 kwam het zo laag niet. Het is een maat voor de extreme kou die wordt aangevoerd. Bij -20 op 1,5 km kan het aan de grond niet warmer worden dan -5. In de winter blijft het daar meestal onder, in januari doorgaans vele graden.

Het schaatsen blijft een heikel punt. Het nieuws bracht ons vandaag een dramatisch ongeval door slecht ijs. Diverse mensen zijn door het ijs gegaan en in Schipluiden leidde dat tot het weer sluiten van de ijsbaan om 11 uur in de ochtend. Hieruit blijkt eens te meer dat de ijs-aangroei zich niet houdt aan de ijspluimen. Ik begin steeds meer te denken dat de invloed van de zon hier een rol speelt. Bovendien zijn bijna overal grotere of kleinere windwakken gebleven. De toestand zal morgen beter zijn, nu we een nacht tegemoet gaan waarin het al vanaf 18 uur  matig vriest met minima tussen -8 in het zuiden tot -10 in het noorden en oosten.  "Beter" betekent niet dat het ijs betrouwbaar is. Winterplaza houdt het morgen op 8 cm ijs in het midden en 7 cm in het westen; dat is dan wat het ijs kan zijn, maar niet overal is. Zorg dat je de toestand ter plaatse kent voor je op het ijs gaat, ga niet alleen, mijd de randen van oude windwakken en schaats niet over sneeuw.

De komende nacht dus bitterkoud met -9 in een groot deel van het land bij een matige tot krachtige oostenwind. Morgen in het zuiden iets meer bewolking met temperaturen om het vriespunt. In het noorden meer zon en temperaturen van -2 tot -4 graden. In de loop van donderdag gaat de wind geleidelijk afnemen. In de nacht naar vrijdag opnieuw lage temperaturen, van -6 in het zuidwesten tot -9 in het noordoosten. Vrijdag overdag kruipt het kwik naar het vriespunt; in het zuiden mogelijk 1 of 2 graden erboven. De dooi-aanval die volgt wordt in iedere run van de weermodellen iets verder weggeschoven. Vrijdagavond kan het gaan sneeuwen in het uiterste zuiden van het land. In de nacht naar zaterdag zal het vooral in de noordelijke helft van het land vriezen en het is onduidelijk wanneer de dooi intreedt. Het meest waarschijnlijke is dat de temperatuur in de loop van zaterdag gaat oplopen tot enkele graden boven 0, met name in de zuidelijk helft van het land. Het hangt van de neerslag af of die dag nog geschikt is als schaatsdag.

Winterbulletin no 20 (27-2-2018) door Cees van Zwieten

IJsperikelen

Het blijkt onder de gegeven omstandigheden moeilijk om aan te geven hoe het ijs zal groeien. De ijspluimen lijken niet meer dan een indicatie voor ijs dat er zondag al was en sindsdien heeft kunnen groeien. Er zijn twee factoren die ons parten spelen, namelijke de sterke wind en de sterke instraling van de zon. Het is eind februari en dan is die instraling aanzienlijk groter dan in december en de eerste helft van januari. Vandaag konden we horen dat het in Arnhem niet lukte een goede ijsvloer op te spuiten en goed te houden. Door de instraling van de zon, bij toch iets te hoge temperatuur, was de betonbaan onder het ijs te warm geworden waardoor het ijs daar een weinig wegsmolt. Het andere bericht dat ik vernam kwam uit Schipluiden: het ijs was daar nog steeds niet dik genoeg. Ook daar wind en vermoedelijk ook de zon die de aangroei belemmerden. De vereiste 40 mm was nog niet overal bereikt.

De temperatuur wil wel de komende dagen. In de komende nacht stroomt met een toenemende oostenwind nog iets koudere lucht binnen. Vanavond  om 21:30 uur zagen we al waarden van tussen -7 en -8 in het oosten van het land en -5,4 in Rotterdam. Dat gaat hard, maar de toenemende wind zal een rem zetten op de afkoeling. Plaatselijk in het oosten zal het -10 tot -11 worden en elders varieert het minimum morgenochtend tussen -4 plaatselijk in Zeeland tot -7 à -9 elders. Ook op de Waddeneilanden is het koud. Vandaag viel daar opnieuw sneeuw en niet bevestigde berichten spreken van meer dan 15 cm op Ameland. Bij een krachtige en af en toe harde wind bij -5 tot -6 zal het ook daar bijzonder koud aanvoelen; met stuivende sneeuw. Morgen overdag blijft het overal vriezen met maxima tussen -1 en -4. Dat levert een zeer koud etmaal op met mogelijk een bijdrage aan het koudegetal van 5 of iets meer. Goed voor de ijsvorming, maar opnieuw schuilt hier een gevaar in de sterke wind.

Het ziet er nu naar uit dat de kou nog tot en met vrijdag blijft. Donderdag zal het overdag waarschijnlijk overal weer onder 0 blijven en vrijdag maxima rond het vriespunt. In de nachten vriest het overwegend matig en de oostenwind neemt op vrijdag weer iets af. De verwachte dooiaanval zien we in de modeluitvoer weer ietsjes later verschijnen en de sneeuw die daar bij hoort zal waarschijnlijk pas op vrijdagavond in Zeeland en zuid Limburg beginnen. Dat betekent vanaf nu nog drie koude etmalen met ijs-aangroei waar het dicht ligt en onoverzichtelijke ijsvorming op plaatsen waar het nu nog open ligt.

Met deze temperaturen zou je gaan rekenen op dik ijs en dat rekenen KNMI en Winterplaza ons ook voor. Voor midden Nederland komt de ijspluim van het KNMI  op woensdag, donderdag en vrijdag respectievelijk op 7, 9 en 11 cm. Winterplaza met 6, 8 en 10 cm. Voor het westen zie ik bij Winterplaza ruim 4 op woensdag, 7 op donderdag en 9 op vrijdag. In de praktijk zullen we met onbetrouwbare stukken ijs en misschien nog wel grote windwakken te maken krijgen. Als je ergens gaat schaatsen, zorg dan dat je de situatie ter plaatse goed kent of laat je informeren over de geschiedenis van het ijs. Blijf één meter af van de randen van dichtgevroren windwakken.

Winterbulletin no 19 (26-2-2018) door Cees van Zwieten

Sneeuw

Nu de zeer koude lucht over west Europa is uitgestroomd komen de sneeuwverrassingen aan bod. Vaak zie je in onze omgeving sneeuwbuien of een sneeuwstoring ontstaan als een dikke laag zeer koude lucht hier aanwezig is. Vandaag ontstonden er talrijke kleine sneeuwbuitjes, vooral in het uiterste noorden en in Limburg.  De atmosferisch omstandigheden maakten dit mogelijk onder andere doordat de lucht iets vochtige was geworden dan gisteren. Dat vocht zal uit de Oostzee afkomstig zijn nu we lucht uit het noordoosten aangevoerd krijgen. De temperatuur kwam overal ongeveer tot het vriespunt. Komende nacht zijn er wat wolkenvelden en een enkel sneeuwbuitje in het noorden. Doordat de wind iets afneemt zal het flink afkoelen. In het midden en zuiden gaan we naar minima van -7 tot -10. In het noorden zal de bewolking de afkoeling iets temperen.

Nu iets over het ijs. Terwijl de KNMI-ijspluim vandaag een cm of 4 à 5 ijs aangaf zagen we ook vandaag weer veel open water. Plassen en meren liggen vooral in het midden en westen nog gedeeltelijk of geheel open. Waar ik in mijn buurt ijs heb gezien in brede sloten waren er ook windwakken. Wat vermoedelijk goed dicht is gevroren zijn de poldersloten. Dit open water door wind maakt mij een beetje sceptisch tegenover de ijspluimen. Op veel plaatsen voldoet het ijs eenvoudig niet aan de verwachte waarden en dat zal dus ook voor morgen en de dagen daarna gelden. Op dit moment zie ik voor het midden van het land bij het KNMI op woensdag 7 cm ijs. Bij Winterplaza is dat ook ongeveer 7cm. Voor het westen kunnen we er zeker 1 centimeter vanaf trekken. Voor donderdag wordt bij beide 2 centimeter meer berekend.

De vraag is wat we met deze waarden kunnen. Alleen op plaatsen waar vandaag enkele centimeters ijs lag kunnen deze getallen waarde hebben. Verder moeten we het nog zien. Er is een positief punt en dat is het feit van vannacht de wind wat gaat afnemen. Het is dus mogelijk dat vannacht veel water dicht vriest. Gebeurt dat, dan gaan we op woensdag mogelijk naar 4 en donderdag naar 6 tot 7 centimeter. Het blijft op grote vaarten oppassen voor grote en kleine windwakken. Overigens: ijsclub Vlietland in Schipluiden had vanochtend ijs van 2,0 tot 6,2 cm. De meeste wakken waren dicht gevroren. Dat kan dus wel op ondiep water.

Morgen wordt het weer een koude dag, vergelijkbaar met vandaag. Op veel plaatsen kan de temperatuur net iets onder 0 blijven. In de nacht naar woensdag zijn sneeuwbuitjes mogelijk en gaat de wind toenemen; het gaat weer vrijwel overal matig vriezen. Woensdag wordt een zeer koude dag met maxima van -1 tot -4 graden bij een oostenwind kracht 4 of 5. De nacht naar donderdag matige tot strenge vorst met minima van -7 to -11 bij nog steeds die oostenwind. Overdag iets onder 0. Vanaf vrijdag komt de dooiaanval, waarvan nog steeds niet geheel duidelijk is hoe die precies afloopt. Wel zal er sneeuw gaan vallen, later op de dag mogelijk regen, en de verwachting is in ieder geval dat de temperatuur vanaf vrijdag gaat stijgen.
 

Winterbulletin no 18 (25-2-2018) door Cees van Zwieten

Nog kouder

Vandaag was het een prachtige winterdag met temperaturen in de middag van 0 tot +1. In het noorden van het land dreven een paar kleine sneeuwbuitjes binnen. Elders was het stralend zonnig bij een diepblauwe arctische lucht. De wind woei nog steeds met kracht 4 uit het oostnoordoosten. Met de vorming van ijs is het niet overal geweldig gesteld. Ik las dat de ijsbaan in Schipluiden vanochtend 2,2 tot 3,0 cm ijs had met een paar windwakken. Zelfs heb ik op buitenwater bij Maasland nog geheel open water gezien. Grote stadsvijvers lagen ook nog gedeeltelijk open. Het feit dat op het Paterswolder Meer geschaatst is vandaag duidt erop dat het ijs in het oosten en noordoosten in ieder geval dikker is. Ook daar echter een windwak dat zo te zien een aanzienlijk deel van het meer besloeg.

Nu eerst een korte blik op de situatie en de vooruitzichten. Vandaag stroomde dus de arctische lucht binnen en dat was te zien en te voelen. Temperatuur en dauwpunt waren tegenover gisteren een paar graden lager. de komende nacht kunnen we temperaturen verwachten van -4 in het uiterste zuidwesten tot  -7 plaatselijk in het oosten van het land. Morgen wolkenvelden en af entree zon. In het noorden is opnieuw een sneeuwbuitje mogelijk. Maxima rond het vriespunt bij een matige noordoostenwind. In de nacht naar woensdag vriest het opnieuw matig en dan passeert een kleine storing met zeer lage temperaturen op 5 km hoogte, tot beneden -40. Veel neerslag zal daarbij niet vallen en na passeren van de storing stroomt aan de grond nog iets koudere lucht binnen met op woensdag maxima enkele graden onder 0. In de nacht naar donderdag vriest het 5 tot 10 graden bij nog steeds matige en af en toe vrij krachtige oostenwind. Donderdagochtend is het dan ook bijzonder koud met die lage temperaturen en oostenwind kracht 4 of 5. Vrijdag wordt mogelijk een serieuze dooiaanval ingezet door een depressie die van Biskaje naar Ierland trekt. Hoe deze dooiaanval verloopt is nog niet te zeggen; waarschijnlijk gaat er wel sneeuw vallen.

Het ijs wordt een ingewikkeld verhaal. Het westen zal er anders uitzien dan het oosten en noordoosten van het land. Bovendien geven de ijspluimen een beeld dat ik nog niet vertrouw. De KNMI ijspluim geeft nu op woensdag 7 cm of iets meer en donderdag 9 cm. De pluim gaat uit van 5 cm op maandagochtend en dat zal alleen plaatselijk het geval zijn. Windwakken en plekken die later zijn dichtgevroren maken de situatie onoverzichtelijk. Winterplaza houdt het ook op ongeveer 7 cm op woensdag en ruim 9 cm op donderdag. Voor het westen van het land lees ik voor woensdag ruim 5 cm en donderdag 8 cm af. Ook hier gelden de bedenkingen in verband met de wind. Als de kou vrijdag stand houdt kunnen we er overal nog 1,5 cm bij tellen. Dat ziet er toch vrij gunstig uit. De raad is: kijk goed waar de oude en nieuwe stukken ijs liggen. Randen van oude wakken zijn altijd goed herkenbaar; blijf daar minstens een meter vandaan.

De samenvatting van dit alles: een ongewoon koude week op de overgang van februari naar maart. Grote kans op schaatsen in op 1 en 2 maart. Dit hebben we lang niet gehad. De laatste keer dat ik schaatste in maart was op 2 maart 1986, maar dat was een heel andere situatie: het had al 4 weken gevroren en het ijs was 25 tot 30 cm dik. Voor 1986 was het in 1971 met de koudegolf in maart en in 1963 als uitloop van de grote winter.

Winterbulletin no 17 (25-2-2018) door Cees van Zwieten

Wind

De zeer koude lucht stroomt binnen en dat is te merken aan de lagere temperaturen vanochtend. De minima varieerden van -6 tot -7 in het uiterste oosten naar ongeveer -4 in het westen. In de middag iets boven 0 en plaatselijk kan het zelfs op 0 graden blijven steken. Komende nacht op de meeste plaatsen matige vorst bij een matige oostenwind. Dat er in het noorden een paar kleine sneeuwbuitjes gaan vallen zal de ijsontwikkeling vermoedelijk weinig schaden. In tegenstelling tot de publieke omroep spreekt het KNMI niet van strenge vorst in de komende dagen; -8 is het laagste dat ik in de verwachting zie staan.

Gisterenavond gaf de pluim van het KNMI toch weer iets minder ijs op woensdag, namelijk 6 cm. Het ziet er dus naar uit dat het woensdag minimaal is in theorie, en in de praktijk bedenkelijk op open water doordat de wind een rol speelt bij dichtvriezen. We wachten de ontwikkelingen af. Misschien gaat het donderdag of vrijdag nog wel. De verwachtingen op termijn zijn heel onzeker.

Winterbulletin no 16 (23-2-2018) door Cees van Zwieten

Diep winters in maart (?)

Er is weinig nieuws te melden. De plannen liggen klaar en de uitvoering in de komende drie dagen kan ons niet meer ontgaan. En dat houdt in dat de zeer koude lucht zondagochtend vroeg ons land binnen stroomt en in de late avond het hele land bedekt heeft. Morgen zal het weer weinig verschillen van dat vandaag; er blijft een matige oostenwind staan met minima van -3 tot -6. Morgen gaat het omlaag met maxima van +2 in het noordoosten tot ongeveer+ 4 of in het westen. Er is opnieuw veel zon. In de nacht naar zondag gaan de minima nog wat lager komen, van -3 of -4 in het zuidwesten tot -6 of -7 in het noordoosten. Overdag zal het weer iets kouder aanvoelen doordat de temperatuur bij 0 tot +2 blijft steken. De matige oostenwind en de droogte van de lucht maken het voor het gevoel duidelijk kouder dan zaterdag. Maandag gaat het nog weer ongeveer een graad naar beneden. Het blijft zonnig met een matige noordoostenwind. Overdag kan de wind aan de kust vrij krachtig worden.

Het weer vanaf zondag zal leiden tot ijsvorming en als we de verwachting voor dinsdag en woensdag er even bij nemen, zien we vooral woensdag de ijsvorming theoretisch nog versnellen. Overdag zal er niets meer wegdooien. Er is echter een complicatie en dat is de wind. Grote wateroppervlakken zullen moeilijk dichtvriezen en wakken kunnen overdag bij windkracht 4 voor stroming gaan zorgen. Dat betekent dat de berekende ijsdikten die opgegeven worden niet overal van toepassing zullen zijn. Wat die ijsverwachting betreft: deze is voor woensdag praktisch onveranderd vergeleken met gisteren. Het KNMI geeft 7 tot 8 cm en Winterplaza 8 tot 9 cm. Dat geldt voor het midden van het land op water van 1 meter diep. Klein en ondiep water kan iets eerder voldoende ijs hebben om te schaatsen. Weilanden en ijsbanen met heel ondiep water kunnen er dinsdag en misschien al maandag bij zijn. Voor het overige: we houden de vinger aan de pols en zullen morgen zien of de ijsverwachting voor woensdag stand houdt.

Zoals uit de ijsverwachting blijkt gaan de weermodellen er van uit dat de vorst een aantal dagen stand houdt. Volgens de voorlopige verwachting zal dinsdag het weer sterk op dat van maandag lijken met maxima rond 0 en minima van -5 tot -8. Dat betekent voor een deel van het land een ijsdag (maximum onder 0). Er komt een beetje bewolking waaruit een vlok sneeuw kan vallen. Woensdag zal een tweede golf koude lucht ons bereiken waarbij de temperaturen nog iets omlaag gaan. Bij een oostenwind kracht 4 en maxima van -2 tot -4 zal het diep winters koud aanvoelen. De minima komen op ongeveer -8 en in het oosten zelfs op ongeveer -10 te liggen. Donderdag verschilt waarschijnlijk nog weinig van woensdag. De trend op langer termijn is dat een depressie invloed krijgt op ons weer. Dat betekent grotere kans op neerslag enige stijging van temperatuur.

Winterbulletin no 15 (22-2-2018) door Cees van Zwieten

Zware kou nadert (2)

De naderende siberische kou is al een paar dagen in het nieuws. Soms wordt het in de media aangedikt (de beer is los, we krijgen -15!) en soms wordt er wat laconiek over gedaan (… en na zondag wordt het kouder). Wat voor mij vast staat, is dat we met een bijzondere situatie te maken krijgen; die situatie is aan te duiden met diepe transportkou. Dat komt lang niet iedere winter voor, soms moet je er meer dan 10 jaar op wachten. Het woord “transportkou” duidt aan dat er een grote hoeveelheid koude lucht met een grote snelheid wordt aangevoerd. Het kan ook alleen echte transportkou zijn als de koude luchtlaag dik is; en dan hebben we het over lucht die uit de poolstreken komt maar over land wordt aangevoerd.  Aan al deze voorwaarden zal met grote waarschijnlijkheid worden voldaan vanaf zondag. Het gaat om een grote massa zeer koude lucht waarin op 1,5 km hoogte in het brongebied temperaturen tot onder -20 voorkomen. Aan de grond vriest het daar ongeveer 30 graden. De koude lucht aan de grond is bij transport aan opwarming onderhevig. De kou op hoogte verandert iets minder en staat garant voor een beperking van de opwarming. Door instraling van de zon zal het bij ons niet tot zulke lage temperaturen overdag komen, maar de verwachting is wel dat het een paar dagen ook overdag zal blijven vriezen.

Is dat scenario zeker? Nu spreken over woensdag is een behoorlijke overschrijding van de 3 dagen termijn. Er zit dus nog onzekerheid in, maar de verwachting is, met eensgezindheid van verschillende weermodellen, de laatste dagen zo constant dat ik denk dat de werkelijkheid er niet ver vanaf zal zitten. En dan het ijs: harde prognoses zijn niet te maken, een voorzichtige verwachting van een redelijk ijsvloer op het grotere water is inmiddels wel te geven. De ijsgroeimodellen geven voor woensdag ongeveer dezelfde waarden als gisteren. Voor het midden van het land 8 cm volgens het KNMI en volgens Winterplaza. De grootste onzekerheid zit in de ijspluim van het KNMI; volgens deze is tussen 6 en 8 cm het meest waarschijnlijk.

Voor de ontwikkeling van het weer deel ik de verwachting in drie perioden in: 1. de zekere periode; 2. de periode van enige onzekerheid en 3. de trend op lange termijn. Voor de zekere periode ga ik uit van drie dagen, de minder zekere 4 tot 7 dagen vooruit.

1. Voor zeker valt nu aan te nemen dat de komende dagen de zeer koude lucht op transport gaat in onze richting en dat de instroming ervan in de vroege ochtend van zondag (25-2) gaat beginnen. Tot die tijd is er aarzelende ijsvorming, vooral op ondiep water waarbij overdag daar weer een heel beetje van kan wegdooien.
2. De minder zekere periode moet de koudste worden, van maandag tot en met donderdag (1-3). De temperatuur daalt waarschijnlijk verder met de mogelijkheid van één of meer ijsdagen met in de nacht en vroege ochtend meest matige vorst. Hoe koud het precies wordt is nog enigszins onzeker. In de koudste oplossing zal het woensdag misschien 2 tot 4 graden vriezen in de middag bij minima van -8 tot -11. Het zou ook best een tikje minder kunnen uitvallen. We zien de laatste dagen de modeluitvoer nog iets heen en weer bewegen. In alle gevallen is het bijzonder koud voor de tijd van het jaar en zal het schaatsen beginnen, zeker op ondiep water; wat minder zeker is het voor de grote vaarten en plassen. De wind kan op groot water een spelbreker zijn bij de ijsvorming.
3. In de trend-periode lijkt de kou onder druk te komen van een oceaandepressie, waarvan de koers onzeker is. Bij een zuidelijke koers zal het kouder blijven dat bij een meer noordelijke. Er kan sneeuw gaan vallen. Zelfs of die depressie wel in de buurt van ons komt is nu nog niet te zeggen. Er is ook een mogelijkheid dat de kou, zei het iets getemperd, stand houdt.

Winterbulletin no 14 (21-2-2018) door Cees van Zwieten

Zware kou nadert

Wat ons nu wordt vertoond op de verwachtingskaarten is buitengewoon. Vanuit noord Siberië en omgeving Nova Zembla wordt de komende dagen uiterst koude lucht aangevoerd.  In noord Siberië nabij de Oeral worden op dit moment maxima van omstreeks -30 gemeten. Op transport naar west Europa wordt de lucht wel opgewarmd, maar doordat de koude luchtlaag dik is gaat dit niet zo snel. In het voor ons gunstigste geval komt over 5 of 6 dagen het maximum niet verder dan -1 tot -3. En dat is voor eind februari bijzonder laag.

In de vorige alinea sprak ik van “het gunstigste geval”. Dat is een mogelijkheid waarvan de kans geleidelijk stijgt. Zeker is nu wel dat de zeer koude lucht ons land in de nacht van zaterdag op zondag vanuit het noordoosten begint binnen te stromen. Het Europese en Amerikaanse model zitten nu wat dat betreft op één lijn. Dat betekent dat op zondagavond in groot deel van het land de lucht behoorlijk is afgekoeld, met name op de hoogte van 1 tot 1,5 km. Aan gegrond zien we dan maxima van ongeveer 0 in het noordoosten tot +2 in het uiterste zuidwesten. Het vervolg zullen we nog zien, maar de modellen zijn tamelijk eensgezind over de prognose voor de dagen daarna: nog iets kouder. Inmiddels zijn de ijspluimen verbeterd. Het virtuele ijs op woensdag is ongeveer 6 tot 8 cm in het midden van het land. Het kan ook minder zijn, en eventueel iets meer.

Het zou te wensen zijn dat deze situatie zich in januari zou voordoen. Het effect zou veel groter geweest zijn. De situatie is een beetje vergelijkbaar met 4 januari 1985, 10 januari 1987 en 27 februari 2005. In al die gevallen naderde zeer koude lucht ons vanuit het noordoosten. Vooral 87 was de aangevoerde lucht extreem koud, kouder nog dan nu het geval zal zijn. In 85 ging de inval gepaard met sneeuw en ook daarna viel er sneeuw. Boven de verse sneeuw ging in de nacht van 7 op 8 januari de temperatuur onderuit naar waarden tot omstreeks -25 in het midden van het land. In 2005 herinneren velen zich het enorme pak sneeuw dat volgde en de temperatuurrecords op 4 maart, tot -20 in Flevoland. Sneeuw lijkt er nu voorlopig niet aan te pas te komen. Aanwezigheid van een sneeuwdek zou de kou nog heviger hebben gemaakt.

Winterbulletin no 13 (20-2-2018) door Cees van Zwieten
Virtueel ijs

Nu de verwachting in grote lijnen voortdurend hetzelfde blijft slaat de wintergekte toe. We gaan schaatsen! Volgende week marathon op natuurijs! Zelfs het E-woord werd genoemd. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dat E-woord op een zeer bedenkelijke site ter sprake kwam. Hoe zeker is dat ijs van betekenis? Als we de ijspluimen bekijken zien we toch pas in het komende weekend een behoorlijke ijsgroei beginnen. En dat is over 4 tot 5 dagen. Wel ver weg nog, zou ik zeggen. Dik ijs wordt in de pluimen zichtbaar op termijn van een dag of 8. Beter is het dan te spreken van virtueel ijs.

De situatie is nu dat een hogedrukgebied bij Ierland bezig is samen te smelten met een hogedrukgebiedje boven zuid Scandinavië; morgen ligt de kern boven de Oostzee. Samen met een lagedrukgebied boven de Middellandse Zee zorgt dit voor een oostelijke stroming die vrij koude continentaal polaire lucht aanvoert. Tot zo ver niets opwindend want de vorst blijft beperkt tot nacht en ochtend. Op langere termijn lijkt het te gaan gebeuren: een hogedrukgebied in het poolgebied neemt in betekenis toe en breidt zich uit in de richting van Scandinavië. Tevens trekt een storing vanuit de omgeving van Nova Zembla naar het zuidzuidwesten. Tussen beide druksystemen komt continentaal arctische lucht in Noord Siberië op transport naar west Europa. Dat is de koudste luchtsoort die in onze omgeving mogelijk is. De koude luchtlaag is dik, zodat de zon er in eerste instantie niet zo veel vat op krijgt.

Hoe zal dat verder gaan? Alles wijst er op dat boven Scandinavië over een dag of 5 een krachtig hogedrukgebied ontstaat dat de oostelijke stroming in stand houdt. Dat betekent een serie zeer koude dagen. Echter: nog niet alles is in kannen en kruiken. De verschillen in timing en de verschillen tussen de richting van de stroming van zeer koude lucht tussen de verschillende modellen laat nog ruimte voor twijfel. Praktisch zeker is dat we een behoorlijk lange koude periode tegemoet gaan. Dat het vanaf het weekend kouder wordt is ook wel zeker; de mate waarin is de onzekerheid. Het kan komen tot een paar ijsdagen met minima tussen -6 en -11.

Winterbulletin no 12 (19-2-2018) door Cees van Zwieten

Gematigd positief

Het zal toch niet gebeuren dat in de laatste dagen van februari een vorstperiode begint met schaatsijs? Schaatsen in maart? Nog steeds is het te vroeg om deze vraag definitief te beantwoorden. Als we de weermodellen vandaag bezien dan is het beeld sinds gisteren nauwelijks veranderd. Wel lijkt het er op dat alle modellen in dezelfde richting wijzen. Alleen de timing van de verdere afkoeling is verschillend. Als de grote bel met extreem koude lucht ons land gaat bereiken, dan is dat op zondag 25 of maandag 26 februari.

Voor de komende dagen is het duidelijk: de wind gaat uit het oosten tot noordoosten waaien en voert geleidelijk iets koudere lucht aan met geleidelijk meer zon. De temperatuur gaat in de nacht en ochtend naar -3 tot -6 , afhankelijk van de regio. Overdag blijft het kwik nog ruim boven 0. dat betekent dat ijsvorming zeer beperkt is en bovendien afhankelijk van de plaats: uit de wind of in de wind, uit de zon of in de zon.

En dan de middellange termijn, vrijdag t/m maandag. Dan zou het moeten gebeuren met vanaf zaterdag/zondag aanvoer van steeds koudere lucht. Hoe precies, dat zullen we zien. De vraag of dit tot ijsdagen leidt (max onder 0) is voorzichtig met ja te beantwoorden. Ik ga hierbij nadrukkelijk verder dan de veilige drie dagen, zodat een slag om de arm wel gemaakt moet worden. Het feit dat alle modellen dit scenario aangeven maakt dat ik gematigd positief gestemd ben over de uitkomst.

Overigens is kou zo laat in het seizoen al eerder gebeurd. Velen herinneren zich de veeg van 27 februari t/m 6 maart 2005. Het geweldige pak sneeuw maakte op iedereen grote indruk. Dat pak sneeuw zorgde voor extreem lage temperaturen op 4 maart, maar voorkwam tevens dat er nog iets van ijs terecht kwam. Heel bijzonder was 1971 toen op 27 februari een vorstperiode begon. Vanaf 2 maart t/m 6 maart bleef het voortdurend vriezen waarbij het in De Bilt drie maal tot strenge vorst kwam: een officiële koudegolf. Ik heb toen in maart ook geschaatst, hoewel de mogelijkheden beperkt waren door sneeuwval.

Winterbulletin no 11 (18-2-2018) door Cees van Zwieten

Stunt?

Wie de weerberichten heeft gevolgd de afgelopen dagen zal gemerkt hebben dat er toch weer sprake is van naderende kou. Kou aan het eind van februari, wordt dat nog wat? Dat is inderdaad de grote vraag: gaat het eind van februari ons nog een leuke verrassing brengen of blijft het bij een paar flinke nachtvorsten, zoals we die ook rond 7 februari hebben gezien? En het antwoord valt nog niet te geven. Laten we hopen dat de winter er meer zin in krijgt dan twee weken eerder.

In ieder geval staan er in de modeluitvoer voor de komende week bijzonder interessante ontwikkelingen op de kaart. Waarschijnlijk zijn deze gestimuleerd door een SSW, een plotselinge opwarming van de stratosfeer boven het noordpoolgebied. Zo’n SSW gooit meestal de drukverdeling ondersteboven en leidt dan bij ons tot kouder weer. Dat zien we ook nu gebeuren: een hogedrukgebied in het noordpoolgebied, niet ver van Spitsbergen, begint in betekenis toe te nemen en uit te breiden naar het zuidwesten. Later, woensdag en donderdag, gaat zich een krachtige rug van hoge druk vanuit de Britse eilanden ontwikkelen naar het noorden. Hierdoor komt een groot gebied met uiterst koude lucht boven Europees Rusland en noord Siberië in beweging naar het zuidwesten.

Als alles volgens dit plan verloopt zal zich een krachtig hogedrukgebied gaan vormen boven Scandinavië. Het hangt af van de positie van dit hoog, en de ontwikkelingen aan de zuidzijde, in welke mate de zeer koude lucht ons zal bereiken. Als dit lukt krijgen we te maken met één of meer ijsdagen en volop matige vorst in de nacht. Het Amerikaanse model en het Europese zitten niet precies op één lijn wat betreft details, maar beide laten het rond volgend weekend toch verder afkoelen. Dat is voor verwachting van de vorst te ver weg, maar het kan. De ijspluimen laat ik nog even buiten beschouwing.

Wat is er nu dan wel zeker? In ieder geval dat er geen sprake is van aanvoer zachte lucht vanuit het westen. Zelfs zal de wind dinsdag al naar oost gaan draaien bij temperaturen die net iets onder normaal liggen. Afgezien van maandag zal er vrijwel geen neerslag vallen en is er geregeld zon. Vanaf woensdag kunnen we weer op uitgebreide schaal op nachtvorst rekenen; daarna zal de temperatuur wat verder dalen. Hoe ver is dus nog de vraag. Als we de verwachting van het KNMI aanhouden, dan zou het tot en met zaterdag overdag nog enkele graden boven 0 blijven. Dat zijn condities waaronder het ijs niet zo snel groeit. We moeten dus wachten op de verdere ontwikkelingen. Die zijn hoopvol, maar de race is nog niet gelopen. Als alles gunstig valt zou het wel een stunt kunnen worden.

Winterbulletin no 10 (13-2-2018) door Cees van Zwieten

Geen ijs

Duidelijker kan ik het niet zeggen; in twee opzichten geldt voor mij deze titel. Deze winter biedt tot op heden geen serieus ijs voor de schaatser en ten tweede is er op dit moment geen ijs en nog geen uitzicht daarop. De tijd dringt intussen want het is 13 februari, waarmee de kans op een echte vorstperiode al klein begint te worden. Het koudegetal in De Bilt staat op een schamele 4,8 punten. Daarmee staat deze winter nog in de regionen van de zeer zachte winters.

Kan er nog iets van winterweer komen dit jaar? Als we het schaatsen even buiten beschouwing laten is het antwoord: ja. Verschillende weermodellen wijzen op een afkoeling op termijn. Heel onzeker en ver weg, maar een lichtpuntje is dat de poolwervel gesplitst gaat raken. Daarmee is de kans op meridionale (noord-zuid) circulatie of zelfs een tegendraadse met oosten- of noordoostenwind groter. Of dit gerealiseerd gaat worden? Volgende week weten we meer.

Vandaag zitten we in een zuidelijke tot zuidoostelijk stroming tussen een zwakke storing boven Engeland en Frankrijk en een hogedrukgebied ver weg in Rusland. Daarmee wordt vrij droge maar niet erg koude lucht aangevoerd. Vannacht kan het weer op uitgebreide schaal licht vriezen. Later in de week dringt een nieuwe storing op maar het Russische hogedrukgebied lijkt enig tegengas te geven. Voor aanvoer van kou is dit onvoldoende. echte vorst met lage temperaturen zit er voorlopig niet in.

Winterbulletin no 9 (7-2-2018) door Cees van Zwieten

Mooi ijs

Een prachtige winterdag met veel zon  en weinig wind. In de ochtend op de meeste plaatsen matige vorst met de laagste waarden in Eelde met -8,3 en Wijk aan Zee met -9,0. Wonderlijk dat vanochtend op de publieke omroep werd gemeld dat het de koudste februarinacht in 7 jaar was met op diverse plaatsen -10 graden. Hoe dan ook, het was een pittig nachtje en het ijs was ernaar; in Schipluiden op de ijsbaan werd vanochtend gemiddeld 2,5 cm ijs gemeten. Of het morgen gaat lukken om de 40 mm te halen betwijfel ik; we zullen zien.

Meer ijs ligt er dan gisteren en ik heb veel mooi ijs gezien in mijn omgeving. De komende nacht en ochtend zal er iets bij komen, maar veel zal het niet zijn. De kans op matige vorst is vooral in het zuidoosten van het land aanwezig; in het westen schuift wat bewolking binnen waaruit een beetje lichte sneeuw kan vallen. Van vorst in het westen en noordwesten moeten we ons niet te veel meer voorstellen. En op termijn gaat de temperatuur geleidelijk omhoog, zowel in de nacht als overdag, en neemt de wisselvalligheid toe waarbij na vrijdag de nachtvorst er wel zo’n beetje uit is.
Wie van ijs op ijsbanen en ondiep water wil genieten moet dat morgen doen.

Het koudegetal in De Bilt nam gisteren toe met 2,1 punten. Ik schat de bijdrage van vandaag op ruim 3 punten waarmee we op ongeveer 6 komen. En vannacht komt er weer iets bij; worden we daar blij van? Laat ik het zo stellen: vandaag heb ik genoten van het prachtige winterweer met die prikkelende kou in de ochtend; het is het weer waar we na die sombere december en januari echt wel aan toe waren. De vorst gaat het helaas niet redden om een serieuze ijsvloer te bewerkstelligen.

Hier een deel van mijn bericht over de winter van 1963:

27 en 28 januari : Op een ijsschots op de Noordzee

Op zondag 27 januari is het iets rustiger weer, met veel zon. Na en nacht met lichte en in het zuidoosten matige vorst komt de temperatuur in de middag iets boven 0. Geen spectaculair winterweer, wel een spectaculair gezicht op Scheveningen en andere kustplaatsen waar de Noordzee een onafzienbare ijsvlakte was geworden. Alle kranten berichten daarover. In de kustplaatsen was het drukker dan op een gemiddelde zomerdag want heel veel mensen wilden dit bijzondere verschijnsel zien. Een enkeling ging zover om op een schots op zee te stappen en een echtpaar kwam in moeilijkheden toen de schots afdreef en brak.

Het water in Rotterdam is nog niet wat het moet zijn. Op 28 januari wordt nu water ingelaten bij het drinkwaterbedrijf met een zoutgehalte van 510 mg/l. Uit de kraan komt water met 900 mg/l en dat is aanzienlijk boven normaal en dat is te proeven. Morgen verwacht men 700 mg/l en de normale waarde van 300 tot 350 zal pas over langere tijd tot stand komen. Een slimme jongen verkocht gratis verstrekt water aan de deur voor 35 cent per liter. (vergelijk dat maar met € 1,50).

De kolenvoorziening is ook nieuws: de NS lieten 210 extra goederentreinen rijden inzet weekend, waarvan meeste voor vervoer van brandstof, wat wil zeggen hoofdzakelijk kolen. Met 8000 wagons werden olie en steenkool vervoerd vanaf de mijnen in Limburg en de havens van Rotterdam. In Rotterdam werd besloten om scholen die kolen stoken op zaterdag te sluiten. (zaterdagochtend was toen nog schooltijd en werktijd). Het ijs in de rivieren belemmert nog altijd voor een groot deel het vervoer over water. Vervoer over de wegen had in het weekend weer te maken met gladheid.

In de nacht van zondag 27 op maandag 28 valt er weer regen en sneeuw en de temperatuur en er wordt weinig vorst gemeten. Het koudst is opnieuw het zuidoosten met in Zuid Limburg nog minima rond -8 tot -10. In Leeuwarden dooit het dan licht. In de avond komt er in het hele land weer vorst voor. Het blijft nog kwakkelen, zo lijkt het, maar volgens het weerbericht is weer iets koudere lucht onderweg.

Uit het dagboek 1963
——————
27 januari:
Rustig weer, vrij zonnig met een matig noordenwindje. Overdag iets boven nul. Op de weerkaart zijn nu twee grote hogedrukgebieden aanwezig : één met de kern boven Engeland en een nieuw hoog bij New Foundland. Bij de Azoren is de druk onverminderd laag. Depressie gaan af en aan over Scandinavië; daar is de vorst dan ook niet hevig en aan de Noorse westkust dooit het. De kou zit voornamelijk in oost en midden Europa.
Aan de kust is een uniek schouwspel te zien als gevolg van de barre winter. Door de aanlandige wind van de laatste dagen, draaiend van west naar noord, is een geweldige hoeveelheid drijfijs op de Noordzee naar de kust gedreven. Het spektakel trok veel aandacht en veel mensen gingen naar Scheveningen om het fenomeen te zien. Je zou je bij de poolzee kunnen wanen: ijsbergen en sneeuw op het strand en op zee ijs zo ver het oog reikt. Ooggetuigen spreken van een beklemmend gevoel omdat de zee geen enkel geluid maakte; er was weinig wind en er was geen branding. Die "bevroren zee" ziet men hooguit eens in een mensenleven; de vorige keer dat ijsmassa naar het strand dreven was in februari 1929. De zee zal intussen een temperatuur onder 0 hebben gekregen door de aanhoudende vorst (het vriespunt van zeewater ligt ongeveer bij -2)
28 januari:
Er zit enige verandering in de lucht. Bij ons is met regen en sneeuw vannacht vochtiger lucht van de Noordzee binnengedrongen. Koudere lucht is al weer onderweg, maar we moeten nog op een paar dagen kwakkelweer rekenen, aldus het KNMI. Boven Scandinavië is de druk licht gestegen en het hoog bij New Foundland trekt langzaam in noordoostelijke richting, dat is dus richting IJsland. Gaan deze ontwikkelingen de winter weer op de kaart zetten bij ons?
Koudegetal : 229,8
 

Bron weergegevens: KNMI