Richtlijnen voor het waarnemen van hozen

Wind- en waterhozen zijn een bekend verschijnsel -en minder zeldzaam dan de meeste mensen denken. Om chaos bij het melden te voorkomen zijn er enkele regels voor opgesteld. 

Hozen zijn een divers verschijnsel. Net als onweer is het aanzicht van een hoos iedere keer anders. En een windhoos is iets anders dan een stofhoos. Om te voorkomen dat iedereen over iets anders praat is er gedefinieerd wanneer een hoosachtig verschijnsel tot een bepaalde klasse behoort en hoe die klassen eruitzien. Laten we daar eerst eens een korte blik op werpen.

Definities van hoosverschijnselen

Windhoos:

1. Een zichtbaar aanwezige min of meer verticale en roterende slurf boven land, welke verbonden is met de aanwezige bewolking met een lengte van minimaal 1/3 van de afstand wolkenbasis-aarde.
2. Een (deels) onzichtbare slurf waarbij rotatie zichtbaar is tot op de aarde welke eveneens verbonden is met de aanwezige bewolking (blinde hoos).
3. Er is een schadespoor aanwezig welke wijst op een windhoos. 

Enkele kenmerken van schadesporen:

• een smal (onderbroken) schadespoor over enkele hondenden meters tot enkele kilometers lang en tot enkele tientallen meters breed
• dakpannen die van de daken gelicht zijn en in diverse richtingen op de grond liggen
• glas of kiezelstenen die honderden meters verderop terecht zijn gekomen
• de valrichting van omgewaaide bomen en platgeslagen gewassen die diverse kanten op liggen
• ooggetuigeverklaringen die een opzuigend effect hebben gehoord danwel een fluitendgeluid of het geluid van een aanstormende trein

Waterhoos:

1. Een zichtbaar aanwezige meest verticale en roterende slurf boven water welke verbonden is met de aanwezige bewolking met een lengte van minimaal 1/3 van de afstand wolkenbasis-water
2. Een (deels) onzichtbare slurf waarbij rotatie zichtbaar is tot op het water en/of water wordt opgezogen uit het water welke eveneens verbonden is met de aanwezige bewolking (blinde hoos).

Stof- of zandhoos:

Een verticaal roterende slurf die niet met wolken samenhangt , maar vaak tijdens zonnig en warm weer tot ontwikkeling komt boven een vlak terrein zoals het strand, zandverstuivingen, voetbalvelden en akkerland. Kenmerkend is verder dat de slurf alleen vanaf de grond zichtbaar is door opgezogen en ronddraaiend zand, stof en/of ander materiaal zonder dat er condensatie optreedt.

Hoosachtige verschijnselen:

1. Een water- of windhoos met een lengte van minder dan 1/3 van de afstand wolken-aarde/water.
2. Uitzakkingen/wolkenflarden met (lichte) horizontale rotatie
3. Onduidelijke situaties die lijken op een hoos (gustnado's etc.).

Het noteren en melden van een waarneming
Het melden van een waarneming kan plaats vinden d.m.v. het Hozenformulier, maar het mag ook op een andere manier, zoals per post, mail of telefoon. Verder wordt er gewerkt aan het weer beschikbaar krijgen van het elektronisch waarnemingsformulier op deze site.

Noteer in alle gevallen de volgende zaken:

• Naam, adres, postcode, woonplaats, emailadres en telefoonnummer van jou als waarnemer
• plaats en straat waar de waarneming is gedaan (dus de plek van waar je de hoos zag en niet waar de hoos zelf was!)
• tijdstip van de waarneming (in UTC of in lokale tijd)
• duur (in minuten) van de waarneming
• geschatte afstand vanaf de waarnemer tot de hoos
• (geschatte) plaats waar de hoos is waargenomen
• richting vanaf de waarnemingsplaats waar de hoos is waargenomen (N, NNO, NO, onbekend, etc)
• trekrichting van de hoos (N, NNO, NO, onbekend, etc)
• soort hoos (windhoos, waterhoos, zand-/stofhoos, hoosachtig, onbekend; zie hierboven)
• lengte van de hoos in verhouding tot de afstand wolkenbasis-aarde/water (1/4,1/3, 1/2 , 2/3, 3/4, 4/5, anders, tot aan de grond, onbekend)
• draairichting van de hoos (met/tegen de wijzers van de klok mee/in, onbekend)
• verslaglegging (krant, video, foto, geen, anders)
• omschrijving van de hoos (kleur, vorm)
• eventuele beschrijving van aangerichte schade en/of schadespoor
• eventuele beschrijving van de weersituatie tijdens de waarneming.

Dat zijn een boel gegevens, maar ze zijn waardevol voor de redactie om te kunnen herleiden wat er precies gezien is en hoe bijzonder het is. Bij meerdere hozen (dat kan soms met waterhozen wel eens gebeuren) moeten de gegevens per hoos ingevuld worden. Indien de waarneming niet zelf is gedaan, maar door derden (ouders, collega, buurman, etc.) of als via de media is verkregen (traditioneel dan wel sociaal) dan is ook de bronvermelding van belang. Waarnemingen uit het verleden die niet eerder zijn gemeld kunnen eveneens gemeld worden, mits duidelijk was op welke datum en tijd het was.

[Onderdeel van volledige richtlijnen, beschikbaar voor VWK-leden]
Vorige - Volgende - Inhoudsopgave