Klimaat informatie over Turkije

Inleiding
Het klimaat van Turkije kent veel verschillen. Het land is groot en heeft veel landschappen. Aan de zuidkust is het heerlijk vertoeven, maar in de winter valt veel neerslag. Aan de noordkust is de kans op regen het hele jaar door aanwezig en is de hitte minder zwaar. Het oosten kent strenge winters met in de bergen bij Erzurum in januari nachttemperaturen die gemiddeld dalen tot -12 graden. In het midden van Turkije is het klimaat het beste uit te houden. Zomers zijn de nachten lekker koel.

Geografie
Turkije kent een enorme verscheidenheid aan landschappen zoals vruchtbare valleien, dichte naaldwouden, subtropische stranden, woestijnen, steppen en ruig gebergte. Het land wordt doorsneden door twee bergketens.

In het zuiden loopt het Taurusgebergte en in het noorden het Pontisch-gebergte.

Het Taurusgebergte vormt met zijn bergentoppen tot meer dan 4000 meter hoogte een natuurlijke barrière tussen de zuidkust van het land en het Centraal Anatolische hoogvlakte. Dit binnenland ligt gemiddeld op 1000 meter boven zeespiegel.

Het Pontischgebergte in het noorden van het land is 150 kilometer breed en vormt de begrenzing met de Zwarte Zee.

Het Taurus- en het Pontisch gebergte ontmoeten elkaar in het oosten van het land. Via de hoogvlaktes in Iran staan de bergketens in verbinding met de Himalaya.

Op sommige plekken in het oosten van Turkije ligt eeuwige sneeuw. De hoogste berg is de Ararat aan de oostgrens met Iran met een hoogte van 5166 meter. Het Europese deel van Turkije heet Thracië en het Aziatische deel Anatolië. Met een oppervlakte van bijna 780.000 km² is Turkije ongeveer vierenveertig maal zo groot als Nederland. Het land heeft 67 miljoen inwoners.

Klimaat
Het Turkse klimaat is net zo afwisselend als het landschap. Elke regio heeft een ander klimaat. Langs de kust in het westen, zuiden en delen van het noorden heerst een Middellandse Zeeklimaat. Dit is een gematigd klimaat met een droge hete zomer. Het Centraal Anatolische hoogvlakte en de bergen in het oosten hebben een landklimaat met een warme zomer. In de bergachtige gebieden zijn de winters streng en op sommige plaatsen maakt uitgebreide sneeuwval de wegen maandenlang onbegaanbaar.

De Middellandse Zeekust
Specifiek voor de west- en zuidkust is het Middellandse Zee klimaat met zijn droge warme zomers en regenachtige winters. De kusten van de Egeïsche en Middellandse Zee garanderen van de vroege lente tot de late herfst zonneschijn. Antalya is met jaarlijks 3220 uur zon een van de zonnigste plaatsen van Turkije.

De zuidpunt van Turkije bij Iskenderun langs de Middellandse zee tegen Syrië aan, is gemiddeld een van de warmste plaatsen. Dit komt voornamelijk omdat de winter hier mild is. Adana in de laagvlakte is zomers aan de zuidkust in de toeristische gebieden het heetst. In augustus is het hier overdag gemiddeld 34,3 graden.

Badseizoen
In Marmara en het noordelijke Egeïsche gebied loopt het badseizoen van juni tot september. In het zuidelijke Egeïsche gebied en aan de Middellandse Zee loopt het badseizoen van april tot oktober. Het badseizoen wordt korter naarmate men verder naar het oosten gaat. Heter wordt het alleen in het zuidoosten van het land. Aan de grens met Syrië is het in juli plaatselijk zelfs 40 graden. In Antalya is in augustus het zeewatertemperatuur gemiddeld 27 graden.

Boven de Egeïsche Zee waait de Meltemi. Deze wind ontstaat in de zomer en waait hard over de eilanden voor de kust.Op volle zee wordt windkracht 7 of 8 gehaald en vooral de Griekse eilanden merken dit.

Terwijl er zomers nauwelijks regen valt, gebeurt dit in de winter volop. Vanaf november tot en met maart valt veel neerslag aan de Turkse kust. Antalya is met een jaarlijkse neerslagsom van 1079 millimeter natter dan Nederland.

Dat geldt helemaal voor de bergen rond Finike ten zuidwesten van Antalya. Hier in het Lycië-gebergte valt jaarlijks meer dan 2000 millimeter per jaar. Het is de natste plek van Turkije, maar de meeste neerslag valt in de winter. De grote neerslagsommen worden veroorzaakt doordat vochtige zeelucht tegen het gebergte wordt opgedrukt. De andere kustgebieden in het westen en zuiden van Turkije zijn met ruim 700 millimeter even nat als Nederland.

Kustgebied langs de Zwarte Zee
Het Zwarte Zeegebied heeft een vrij mild klimaat met zachte winters en zachte zomers. In Zonguldak valt het hele jaar door regen. Dat komt omdat zomers een noordelijke wind waait en de vochtige zeelucht tegen het Pontisch gebergte aan botst. Zonduldak is met bijna 1200 millimeter per jaar een natte plaats in Turkije. Ondanks de regenval is er ruimte voor strandweer en het badseizoen loopt van juni tot september. In augustus is het zeewater hier gemiddeld 24 graden. Het gemiddelde maximumtemperatuur in augustus is 25 graden. Meer naar het oosten in Trabzon schijnt de zon minder dan in het zuiden. Met 1875 uur is Trabzon een van de somberste plaatsen van Turkije.

Centraal Anatolische hoogvlakte
In Centraal-Anatolië tussen de bergketens langs de noord- en zuidkust in, heerst een landklimaat. Het gebied kent droge, warme zomers en een zacht en aangenaam voor- en najaar. De winters zijn kouder en des te meer naar het oosten, des te kouder de winters worden. De temperaturen in Ankara variëren van 30 graden overdag in de zomer tot temperaturen even onder het vriespunt 's nachts in de winter. De nachten zijn ook koel in de zomer. Is het aan de kust 's zomers nachts 23 graden, in Sivas daalt de temperatuur tot gemiddeld 12 graden. Met jaarlijkse neerslagsommen van 300 tot 400 millimeter is het een stuk droger dan aan de kust. Al met al een klimaat waar het redelijk uit te houden is.

Het bergachtige oosten
In de bergachtige gebieden zijn de winters streng en op sommige plaatsen maakt uitgebreide sneeuwval de wegen maandenlang onbegaanbaar. In Erzurum op 1756 meter hoogte is het in januari 's nachts gemiddeld -11,7 graden. Met een gemiddelde jaartemperatuur van 6,1 graden is het stukken kouder dan wij in Nederland meemaken.

Erzurum is niet alleen de koudste plaats van Turkije, het is ook de koudste plaats van de hele regio. Hier heerst een continentaal bergklimaat. Zomers is het wel warm als de temperatuur overdag oploopt naar gemiddeld 26 graden.

Ook de plaatsen Van en Sivas zijn met gemiddelde minimumtemperaturen rond de -8 graden behoorlijk koud in de winter. In de zuidoostelijke hoek van Turkije loopt lokaal de neerslag op tot meer dan 1500 millimeter per jaar.

Weerlinks:
Het klimaat van Iran
Het klimaat van Irak
Het klimaat van Griekenland

Foto's Maarten van der Hoeven